Op 22 februari 1968 werd Delphine Boël geboren. Ze is het vermeende liefdeskind van haar moeder barones Sybille De Sleys Longschamps en onze voormalige Belgische koning Albert. Hun affaire zou hebben geduurd van 1966 tot 1982.
Toen Delphine het levenslicht zag was haar moeder echter getrouwd met jonkheer Jacques Boël. Het ouderschap werd, zoals onze wetgeving dat bepaalt, op de geboorteakte officieel enkel aan het getrouwde koppel toegeschreven. Delphine draagt dus de familienaam Boël. Ze is de enige dochter van haar wettig vader. Jacques Boël heeft het vaderschap nooit ontkend. Het koppel scheidde in 1987.
Een aantal jaren terug sprak Delphines moeder openhartig over de vermeende affaire in de documentaire “Onze dochter heet Delphine”. Ze vertelde er onder meer over hun eerste ontmoeting, de kraamvisite na de geboorte maar ook over de keren dat hij haar en Delphine opzocht en tijd met hen doorbracht.
Hun relatie en vriendschap kende een abrupt einde. Het koninklijk paleis communiceerde zelden over deze zaak, en schilderde vaak alles af als ‘roddels’.
Tijdens zijn kerstboodschap in 1999 zou koning Albert echter voor het eerst het bestaan van Delphine in bedekte termen toegeven: “Kerstmis biedt ieder van ons een goede gelegenheid om even te bezinnen over de eigen familie, zowel over haar gelukkige periodes als over haar moeilijke dagen. De koningin en ikzelf hebben teruggedacht aan heel gelukkige tijden, maar ook aan de crisis die ons koppel heeft doorstaan, nu dertig jaar geleden. Samen, zijn wij erin geslaagd die moeilijkheden te boven te komen en hebben wij sedert lang een diepe liefde en eendracht kunnen herwinnen. Die crisisperiode werd ons onlangs in herinnering gebracht. Daar wensen wij niet verder op in te gaan; zij behoort tot ons privéleven. Mocht onze eigen levenservaring echter hoopgevend zijn voor hen die vandaag gelijkaardige moeilijkheden beleven, het zou ons heel blij stemmen.”
Desondanks alle verwoede pogingen door Delphine en haar moeder, om haar echte afkomst en identiteit te bevestigen, bleef een officiële erkenning uit.
Delphine volgde een kunstopleiding aan de Chelsea School of Art and Design en ontwikkelde zich als kunstenares. Haar werken refereren vaak naar de verloochening die ze door haar biologische vader ervaart.
In 2013 daagde Delphine onze toen nog regerende koning Albert maar ook haar wettige vader Jacques Boël voor de rechter. Via gerechtelijke weg hoopte met een DNA onderzoek te kunnen bewijzen dat ze de dochter van Albert is en niet die van Boël.
In 2014 schoof de rechtbank van eerste aanleg de zaak door naar het Grondwettelijk Hof. Dat moest oordelen over enkele cruciale vragen. Zo was Delphine Boël in principe te oud om de procedure op te starten om het vaderschap van Jacques Boël aan te vechten. Dat moet normaal gezien gebeuren voor je 22e verjaardag of binnen het jaar nadat je hebt ontdekt dat je vader niet je natuurlijke vader is. Dat was bij Delphine Boël niet het geval.
Het Grondwettelijk Hof oordeelde dat dat geen probleem is. Volgens het hof is het recht om te weten wie je biologische vader zo belangrijk dat die termijn van 22 jaar eigenlijk in strijd is met het recht. Met andere woorden: Delphine Boël moet zich niet houden aan de wettelijke termijn om het vaderschap van haar wettelijke vader Jacques Boël te betwisten.
“Bezit van staat”
Het Grondwettelijk Hof moest zich ook uitspreken over een tweede vraag. Die ging over het “bezit van staat”. Dat is een juridische term om duidelijk te maken dat Delphinë als de dochter van Jacques Boël kan worden beschouwd omdat ze lange tijd door het leven gegaan is als zijn dochter, omdat ze door hem is opgevoed en bij hem woonde.
Voor de buitenwereld stond het buiten kijf dat ze vader en dochter waren en, zo luidt de regel, in dat geval kan afstamming niet worden betwist. Het Grondwettelijk Hof moest oordelen of die regel absoluut is. Ook hier kreeg Boël gelijk. Volgens het hof is het recht om je afstamming te kennen belangrijker dan de bestaande familiebanden.
Proces gaat voort
De zaak gaat nu terug naar de burgerlijke rechtbank, waar Boël voort kan procederen om erkend te worden als dochter van koning Albert. Ze wil het vaderschap aantonen via foto’s, brieven en persoonlijke documenten en een DNA-analyse achter de hand houden als dat bewijsmateriaal onvoldoende zou zijn. Jacques Boël deed eerder al een DNA-test, daarbij bleek dat hij inderdaad haar biologische vader niet is.
Verregaande implicaties arrest Boël
Het arrest brengt verregaande implicaties met zich mee: niet alleen voor Delphine en haar familie, maar het roept ook op tot een zeer grondige herwerking van het huidige afstammingsrecht, waarbij men het recht tot kennis over diens biologische afstamming niet meer zal kunnen ondergraven.
Het arrest geeft in eerste instantie kenbaar dat een kind (ongeacht zijn ontstaansgeschiedenis) een vitaal belang heeft bij kennis over zijn biologische identiteit. Dit betekent dat bij een belangafweging daar meer gewicht aan gehecht moet worden. En dat dit doorweegt op het belang van de rust der families en de rechtszekerheid van de familiale banden.
Het arrest stelt dat het niet-biologisch afstammen het vroeger toegekende juridisch vaderschap teniet kan doen. Het koppelt met andere woorden het biologische aan het juridische. Dit betekent dat als niet-biologische ouders worden vermeld op de geboorteakte, elk kind dit op zulke manier kan aanvechten teneinde zekerheid te krijgen over diens (biologische) identiteit.
Dit geldt voor alle kinderen en dus ook donorkinderen. Bij hen is de schending in een drieluik vervat: niet alleen faciliteert onze overheid vruchtbaarheidsbehandelingen met het genetisch materiaal van personen die buiten het gezin staan. Ze ontzegt de kinderen die hierdoor verwekt worden toegang tot kennis over hun biologische afkomst en dit met voorbedachte rade. Daarboven op levert ze zelf ook nog eens de onjuiste en onvolledig invulde officiële documenten af.
Vandaar onze oproep naar de beleidsmakers: neem je verantwoordelijkheid, erken dat er heel wat schort aan huidige wetgeving en werk een beleid uit waarbij het recht van het kind om zijn biologische identiteit te kunnen kennen als grondbeginsel dient, teneinde rechtszekerheid aan alle betrokken partijen te kunnen garanderen. Zo niet, riskeren jullie grote ongerustheid en onvermijdelijke drama’s. Rechtszaken om het vaderschap te betwisten kunnen ook opgestart worden door de ouder(s) zelf. Er zijn reeds rechtszaken gekend waarbij dit het geval was.
Aan diegenen die denken dat Delphine een rechtszaak startte uit financiële overweging: niet is minder waar. Ze heeft meer te verliezen dan te winnen als ze deze zaak wint daar geen fortuin is groter dan dat van Jacques Boël. Door het vaderschap in vraag stellen zal ze sowieso financiële middelen in de toekomst verliezen.
Delphine wil weten wie is en waar ze vandaan komt. Ze wenst niet meer verloochend te worden noch ongedefinieerd door het leven te gaan. Zoals elk kind stamt ze af van een biologische moeder en vader. De erkenning van haar afkomst is iets wat haar toebehoort en hoort niet af te hangen van het oordeel van personen die hun verantwoordelijkheid weigeren op te nemen.
Ze ambieert geen roem, noch een iconische status. Sinds 2013 heeft ze onze steun in haar strijd om door haar biologische vader erkend te worden. Als geen ander begrijpen we de pijn die voortvloeit uit het onbeantwoord blijven van een fundamentele vraag. Het is een vraagstuk dat niet alleen andere koekoekskinderen, maar ook donorkinderen, geadopteerden en vondelingen met zich meezeulen. In wezen zijn we allemaal een beetje Delphine.
#NousSommesDelphine
Groet,
Steph