Mijn verwekker is dood

De man die voor mijn verwekking zorgde is niet meer. Zelf zag hij het levenslicht op 29 februari 1928. Een aantal maanden terug werd in alle stilte afscheid van hem genomen.

Het was hij die mijn moeder in zijn privépraktijk te Sint-Agatha-Berchem een cocktail van verschillende spermastalen toediende nadat hij mijn ouders één enkele zaadleverancier had aangeprezen omdat die zogezegd fysieke gelijkenissen met mijn (sociale) vader vertoonde. En neen, we hebben nooit op hem geleken.

Na de overdracht van een aanzienlijke som geld volgde de overdracht in gameten, die hij vermoedelijk haalde uit de eerste officiële spermabank van België die hij – in 1970 – zelf had opgericht. Spermadonoren werden meestal geronseld in de talrijke aula’s, maar soms  ook in de wandelgangen van ziekenhuizen. Zo werden bijvoorbeeld kersverse vaders op kraamafdelingen bevraagd of ze een bijdrage voor een ander zijn gezinsgeluk wouden overwegen.

Zijn praktijk werd gerund door zijn vrouw Andrée Deboeck. Zij stond in voor de afspraken en dossierbeheer. Maar ze schreef ook mee aan verschillende essays van haar man en liep stages in Duitse varkenskwekerijen zodat technieken met eenzelfde kundigheid op mensen toegepast konden worden.

Grondlegger en pionier
Robert Schoysman was niet alleen dè grondlegger en pionier van het huidige Belgische fertiliteitsbeleid, verschillende wereldpremières op vlak van fertiliteit werden door hem verwezenlijkt. Heel wat ‘vooraanstaande’ fertiliteitsartsen leerden door hem de knepen van het vak. Onbesproken bleek hij echter niet: zo werd door buitenlandse pers meermaals gesuggereerd dat hij de eerste mens gekloond had en werd er een schuldenberg ontdekt nadat hij als afdelingshoofd het schip had verlaten.

Op dossier-jacht
Toen ik de zoektocht naar het dossier van mijn moeder startte, tekende ik zijn professioneel traject uit in de hoop het op die route te kunnen onderscheppen. Ik ontdekte dat hij naast zijn privépraktijk ook les aan de Universiteit van Brussel gaf.

Hij had in de jaren ’80 zijn praktijk opgedoekt toen hij meedong naar de positie als hoofdfertiliteitsarts aan het UZ in Jette. Een vete tussen hem en dr. P. Devroey deed hem het onderspit delven. Hij trok naar het Van Helmont ziekenhuis in Vilvoorde, werd er afdelingshoofd en stuurde er een tijd lang een team van fertiliteitsartsen aan. Maar hij richtte ook het Schoysman Infertility Management Foundation (SIMAF) op. Artsen die aan hem kunnen gelinkt worden zijn: Luc Segal, Elodie Van Roosendaal, Koen Vekemans, Mireille Merckx, Herman Tournaye, André Van Steirteghem, Guido De Bock, Wilfried Moens, Thomas D’hooghe, Omer Steeno, Jan Kremer, A.A. Haspels,  …

Ik meen me te herinneren dat hij zelf 3 kinderen had. Toen zijn jongste dochter overleed, trok hij zich meer en meer uit het publieke leven terug. De afgelopen jaren ondernam ik verschillende pogingen om hem te spreken, maar strandde steeds op een familievriend die de taak als verzorgster op zich had genomen. Ze vertelde me herhaaldelijk dat Schoysman’s mentale gezondheid achter uit was gegaan en dat er geen informatie meer te oogsten viel. De dossiers waren er ook allang niet meer. Zijn vrouw had ze bij de stopzetting van de praktijk allemaal eigenhandig opgestookt. Ze overleed een tiental jaren voor haar man.

Ik heb altijd gedacht dat zijn dood me niets zou doen. Doch kan ik niet ontkennen dat heengaan van de man die meer over mijn afkomst wist dan ikzelf, me een wrang gevoel geeft. Alle geheimen en toegedekte potjes gaan mee het graf in. Maar dat niet alleen: het is ontstellend om vast te moeten stellen hoeveel mensen – al dan niet handlangers – het fundamenteel beschadigen van kinderen mee in stand hielden en blijven houden. Shame on you all.

Makkelijk is zelden een optie voor donorkinderen, maar moeilijk(er) kan ook. Het leven is nu eenmaal te kort om fundamentele vragen onbeantwoord te laten. En hoe langer de weg, hoe dieper ik kan graven. Benieuwd naar wat ik onvermijdelijk vinden zal.

Groet,
Steph